Skip to main content
x

 

A.    Merero ye Bohlokwa Seemong sa Bjale

1.    Ditigelo tša Khomišene ya Toka ya Dinyakišišo tša Mabapi le Mabarebare a go Gogwa ga Mmušo ka Nko, Bomenetša le Tsogolekobong ka Lekaleng la Setšhaba, go Akaretša le Magoro a Mmušo


1.1.    Lehono, ka la 22 Phupu 2023, ke ngwaga e sa le go tloga mola Kantoro ya Mopresidente e amogelago pego ya mafelelo ya Khomišene ya Toka ya Dinyakišišo tša mabapi le Mabarebare a go Gogwa ga Mmušo ka Nko, Bomenetša le Tsogolekobong ka Lekaleng la Setšhaba, go akaretša le Magoro a Mmušo. 

1.2.    Ka Diphalane 2022, Mopresidente Cyril Ramaphosa o išitše leano la mmušo la mabapi le phethagatšo ya ditigelo tša Khomišene Palamenteng. Kabinete e emetše go fiwa pego ya tšwelopele mabapi le ditigelo tša Khomišene. 

2.    Tumelelano ya Tshepedišo ya Semmušo le France go Oketša Maatla a Yuniti ye Ikgethilego ya Dinyakišišo (SIU)

2.1.    Afrika Borwa, e emetšwe ke Tona ya Toka le Ditirelo tša Tshokollo, Morena Ronald Lamola, le France yeo e emetšwego ke Tona ya tša Yuropa le Merero ya Dinagadišele, Mme Catherine Colonna, ba saenne tumelelano ya tshepedišo ya semmušo yeo e tlo oketšago maatla a go šoma a SIU. 

2.2.    Tšhomišano ye e tšwela pele go matlafatša SIU ge go etla go mabokgoni a boforensiki bja inthaneteng, a bosenyi bja mabapi le ditšhelete le a bofetleki. 

2.3.    Tšhomišano ye e tlo hlola Akhademi ya go Lwa le Bomenetša ka Pretoria. Akhademi ye e tlo hlankela maloko a SIU, dietšensi tše dingwe tša phethagatšo ya molao le go lwa le bosenyi ka gare ga dinaga tša maloko a Southern African Development Community (SADC), dinaga tša Commonwealth mmogo le tšeo e sego tša Commonwealth. 

2.4.    Maatla a a maswa a tlo oketša kudu le bokgoni bja naga bja go arabela ditaba tšeo di tšwelelago go tšwa Khomišeneng ya go Gogwa ga Mmušo ka Nko. 

3.    Ketelommogo ya Semmušo ka Ditonakgolo tša Netherlands le Denmark 

3.1.    Kabinete e amogetše dipoledišano magareng ga Mopresidente Ramaphosa, Tonakgolo Mark Rutte wa Netherlands le Tonakgolo Mette Frederiksen wa Denmark nakong ya ketelommogo ya semmušo ka Pretoria bekeng ye. Ketelommogo ye ya semmušo e be e le ya mathomo ya mohuta wo ka nageng ya rena. 

3.2.    Dikamano tša seikonomi magareng ga dinaga tše tše tharo ke bohlatse bja lehono bja dikamano tša nako ye telele magareng ga Afrika Borwa le dinaga tše tše pedi tša European Union tšeo di filego mekgatlo ya go lwela tokologo ya ka Afrika Borwa thekgo ye kgolo mmogo le go lwa le mmušo wa kgethollo. 

3.3.    Nakong ya ketelo ye ya semmušo, Afrika Borwa e saenne Dimemorandamo tša Kwešišano ka tša tšhomišano ka lekaleng la haetrotšene ye tala le dikamano tša enetši le dinaga tše tše pedi. 

3.4.    Dikhamphani le ditheo go tšwa dinageng tše tše tharo di dirile ditsebišo tša dipeeletšo le dikamano, go balwa le tshepišo ya bilione ye tee ya didolara tša United States bakeng sa go hloma Sekhwama sa SA-H2 go fa dipeeletšo tša haetrotšene ye tala maatla. 

3.5.    Sekhwama sa Setšhaba sa Mananeokgoparara a Meetse le Enetši: Peeletšo ka go tša Boditšhabatšhaba, se nyaka go hloma sekhwama seo se dumeletšwego sa ngata ya thekgo ya mašeleng sa di-euro tše dimilione tše 300, le dithekgo tša mašeleng tša di-euro tše dimilione tše 100 tšeo di tlo thušago Afrika Borwa go tla ka mananeokgoparara a meetse le enetši. 

4.    Morero wa Khutšo wa Afrika 

4.1.    Kabinete e amogetše pego ka Mopresidente Ramaphosa mabapi le Morero wa Khutšo wa Afrika woo o ledišitšwego ka Ukraine le Russia Federation fao Mopresidente a kgathilego tema mmogo le baetapele la baemedi ba mebušo ya Senegal, Comoros, Zambia, Egypt, Congo-Brazzaville, le Uganda. Morero wo o bonagaditše maemo a hlomphegilego a Afrika Borwa a go se tšee lehlakore, mmogo le boikgafo bja naga go tharollo ya khutšo ya ntwa. 

4.2.    Kabinete e lemogile gore Mopresidente Volodymyr Zelensky wa Ukraine le Mopresidente Vladimir Putin wa Russian Federation ba amogetše lesolo la khutšo la Afrika gomme ba ikgafa go tsenela dipoledišano tše dingwe le baetapele ba Afrika mabapi le ditaba tšeo di tsweleditšwego tšeo di lego mabapi le tharollo ya thulano ye. 

4.3.    Morero o gateletše tlhokego ya go emišwa ga ntwa gore go dipoledišano di kgone go thoma ka potlako, bana bao ba tšeerwego ka Ukraine ba bušetšwe morago, go lokollwa ga bagolegwa ba ntwa le go hlolwa ga mellwane ya go tsena go nolofatša thušo ye kgolo go batho. 

4.4.    Kabinete e amogetše tebogo yeo e laeditšwego ke baetapele ba lefase go mohola wa Lesolo le la Khutšo la Baetapele ba Afrika mo tabeng ya go hwetša tharollo ya khutšo ya ntwa, bjalo ka ge go laeditšwe ke Ditonakgolo tša Denmark le Netherlands, mmogo le Tona ya Dinagadišele ka France, gareng ga ba bangwe. 

4.5.    Go latela morero wa khutšo, Afrika Borwa e tla kgatha tema ka Samiting ya African Union-Russia ka Moscow ka Mosegamanye, moo e lego gore ka thokong ye nngwe mmušo wa borena o tla tšeago monyetla wa go tšwela pele go boledišana le Russia ka ditaba tšeo Dipresidente tše tše pedi di boledišanego ka tšona gore di ntšhe sa mafahleng. 

4.6.    Moeletši wa Mopresidente Ramaphosa wa Bosetšhaba ka tša Tšhireletšo, Moprofesa Fholisani Sydney Mufamadi, o tla tsenela Samiti ya Khutšo yeo e tlo swarwago ke Mopresidente Zelensky, yeo e tlo swarelwago Copenhagen ka Denmark ka Phato. 

4.7.    Mabapi le sefofane seo se bego se rwele bahlankedi ba tša tšhireletšo ba Mopresidente le boraditaba go ya Poland, tseleng ya bona ya go ya Ukraine le Russia, Kabinete e lemogile ditiragalo tša go se kgahliše tšeo di bilego gona ge sefofane se se kotama ka Warsaw, Poland. 

4.8.    Kabinete e lemogile gore Kgoro ya Dikamano tša Boditšhabatšhaba le Tšhomišano e tla tšwela pele ka tshekatsheko ya taba ye ka mekgwa le makala a maleba a bodiplomate. 

5.    Ditaba tša Kgwebišano 

5.1.    Kabinete e lemogile dipalopalo tša gabjale tša kgwebišano tšeo di begilwego ke Kgoro ya Kgwebišano, Indaseteri le Phenkgišano, tšeo di bontšhitšego gore dithomelontle tša Afrika Borwa go ya China di fihleletše US$33 bilione ka 2022, e lego dipalopalo tša go feta gabedi ga mogwebišanimogolo wa rena e lego Germany. 

5.2.    Ka kakaretšo, kgwebišano ya Afrika Borwa le China e oketšegile ka 305 go tloga go US$44 bilione ka 2018 go ya go US$57 bilione go ya mafelelong a 2022. Go tloga go 2018 go fihla go 2022, dipalomoka tša ngwaga ka ngwaga tša 10% (dithomelontle) le 4.5% (diromelwakagare) di ile tša rekotwa. Afrika Borwa e bile le tšhelete ya letseno ya tlaleletšo e ntši mo mengwageng yeo ye mehlano. 

6.    Mohlagase 

6.1.    Kabinete e amogetše tumelelano yeo e tlo bonago Mozambique a abela Afrika Borwa mohlagase wa dimekawate (MW) tše 100 mo dikgweding tše tharo tše tlago ge e se no saena Tumelelano ya go Reka Mohlagase. Dikgwedi tše tharo go ya go tše 12 tše tlago di tlo bona Afrika Borwa e hwetša mohlagase wa dimekawate tše 100 go tšwa Mozambique. 

6.2.    Kabinete e tšwetše pele go amogela kaonafalo yeo e tšwelago pele ka bokgoning bja Eskom bja go tšweletša mohlagase bjoo bo netefaditšego gore khamphani ye ya mohlagase e ngwadiša Energy Availability Factor ya go feta 60%. 

6.3.    Kabinete e lebogile MaAfrika Borwa ka kgathotema ya bona ya go fokotša nyakego ya mohlagase, yeo e kgontšhitšego Eskom go kgona go phethagatša kgaotšo ya mohlagase ka magato a tlase. Go boloka mohlagase ke maikarabelo a rena ka moka ebile ke tiro yeo go yona re holegago ka moka. 

6.4.    Kabinete e lebogile neelo go Afrika Borwa go tšwa go Riphaboliki ya China ya didirišwa tša tšhoganyetšo le tšweletšo ye nnyane ya mohlagase tšeo di jago R167 milione. Leano la phethagatšo le gare le a kaonafatšwa go netefatša gore didirišwa tšeo di neetšwego di tsenywa ka mafelong a setšhaba, tšeo di tlo dirago gore mafelo a a se angwe ke kgaotšo ya mohlagase. Moletlo wa neelo ya semmušo o tla swarwa ka pela morago ga ge didirišwa tše di se no kibja sekibo sa tumelelo ke ditheo tša Afrika Borwa tša tekolo ya dithoto tšeo di tsenago ka nageng. 

7.    Meetse 

7.1.    Kabinete e amogetše tebelelokakaretšo ya dikarabo ka Kgoro ya Meetse le Kelelatšhila ge go etla go ditlhohlo tša meetse le kelelatšhila ka mo nageng.

7.2.    Tebelelokakaretšo ye e bonagaditše kakgofišo ya diprotšeke tša meetse a dinoka le meela tšeo di kilego tša itemogelwa peleng bjalo ka:

7.2.1.    Go agwa ga Legato 2 la go ja R40 bilione la Lesotho Highlands Water Project yeo e tlo holago Gauteng le diprofense tša kgauswi. Mošomo wo o tla phethwa ka 2027. 
7.2.2.    Legato 2A la go ja R4 bilione la Mokolo Crocodile Water Augmentation Project ka Leboa Bodikela le Limpopo. Tšhelete e a kgoboketšwa bakeng sa legato le lengwe leo go agwa ga lona go tlo thomago ka Mopitlo 2024, gomme le beetšwe go phethwa ka 2030. 
7.2.3.    Ka tšhomišano magareng ga mmušo le lekala la meepo, mošomo wa go aga o gare o tšwela pele protšekeng ya Olifants River Water Resource Development ya go ja R24 bilione ka Limpopo, gomme wona o letetšwe go phethwa ka 2023. 
7.2.4.    Ka tšhomišano ya go swana nayo ya go šomišana le meepo ka Kapa Leboa, mošomo wa go aga wa protšeke ya Vaal Gamagara o tlo thoma go ya mafelelong a ngwaga wo fao le wona o letetšwego go phethwa gona kua go bo 2030. 
7.2.5.    Mošomo wa go aga wa Protšeke ya Groot Letaba Water Augmentation, wa go ja R500 milione o thomile kgweding ye ya Phupu 2023, gomme wona o akaretša go godišwa ga Letamo la Tzaneen. Mošomo wo o tlo phethwa ka 2025. 
7.2.6.    Ka Kapa Bodikela, mošomo wa go aga wa Voëlvlei Augmentation Scheme wa go ja R1,2 bilione o tlo thoma ka 2024, fao o letetšwego go phethwa ka 2026. 

7.3.    Diprotšeke tše di lota kabo ya meetse go ya setšhabeng gomme ka baka la tšona diketekete tša batho di tlo hwetša mešomo, dikgwebo tša kgauswi le mafelo a go aga di tlo holega go tšwa go bašomi le borakonteraka, gomme mananeokgoparara ao a kaonafaditšwego a tlo hola diikonomi tša selegae. 

8.    Go Tsebagatšwa ga South African Isotope Facility (SAIF)

8.1.    Kabinete e amogetše tšhomišano magareng ga Kgoro ya Saense le Bohlami le IThemba LABS, yeo e tlišitšego go bulwa ga SAIF yeo e lego lefelo la maemo a godimo leo le arabelago go tlhohlo yeo e golago ya kankere bjalo ka dihlodidikgolo tša lehu. Lefelo le le tlo dira diphatišišo tšeo di tseneletšego le tlhahlo mmogo le go oketša bokgoni bja tšweletšo ya diradiosothoupu. Theraphi ya diradiosothoupu e lwa le disele tša kankere gomme ga e gobatše disele tšeo di phetšego botse kudu. 

8.2.    Gabjale balwetši ba go ka ba 5 000 ba MaAfrika Borwa ba holega go tšwa kabong ye ka ngwaga, gomme go letetšwe gore palo ye e ka oketšega makga a mahlano go ya go a šupa, ka koketšego ya tšweletšo ka SAIF le go ba gona ga disothoupu. 

9.    Go Fetišwa ga Molaokakanywaphetošwa wa Postbank Limited 

9.1.    Kabinete e amogetše go fetišwa ga Molaokakanywaphetošwa wa Postbank Limited ke Palamente (bobedi Seboka sa Maloko a Palamente le Lekgotla la Bosetšhaba la Diprofense), woo o bulelago go fiwa laesense ga panka ya mmušo. 

9.2.    Molaokakanywa wo o šomana le dikotsi tšeo di amanago le sebopego sa gabjale sa Postbank, ka go fetoša bongpanka ye le sebopego sa boetapele go hloma khamphanitaolo ya Postbank. 

9.3.    Kabinete e tla emela Mopresidente go saenela Molaokakanywa wo go ba Molao woo o tlo kgontšhago go ngwadiša Postbank bjalo ka Khamphani yeo e Laolago Panka. 

10.    Matlafatšo ya Baswa 

10.1.    Kabinete e lebogile MaAfrika Borwa ka moka ge a tsenetše meketeko ya naga ya Letšatši la Baswa ka la 16 Phupu 2023 ka tlase ga moeno wo: “Re akgofiša tokologo ya ikonomi ya baswa bakeng sa bokamoso bjo swarelelago”.

10.2.    Kabinete e amogetše go tsebagatšwa ga Pase ya maemo a godimo ya Mešomo ya Setšhaba ka Dikgoro tša Thuto ya Motheo, Thuto ya Godimo, Saense le Bohlami, le ya Mešomo le Bašomi, ka tšhomišano le lenaneo la Thuto ya go fa Mošomo la European Union. Dipase tše tša menyetla di fihla mafelong a kgolekgole go yo thuša barutwana mmogo le batho bao ba nyakago mešomo ka go amantšha maatla le bokgoni bja motho le dikheria tšeo ba ka di latelago mmogo le menyetla ya mešomo. 

10.3.    Kabinete e tšwetše pele ya amogela masolo ka Kgoro ya Temo, Peakanyoleswa ya Naga le Tlhabollo ya Dinagamagae a go thekga baswa go kgatha tema ka lekaleng la temo mo mpshafatšong ya mafelo a kabelano a bjalo ka kgwebo ya motheo ya Marapyane-Bakgatla. Kgwebo ye e hlotše mešomo ya go feta 100 ka metseng gomme baswa ba ba gweba ka lefela le sonopolomo. 

11.    Lenaneo la Working on Fire 

11.1.    Kabinete e hlompha borasetimamollo ba 400 ba MaAfrika Borwa bao ba rometšwego Canada go yo thuša go phološa maphelo, metse, dikgwebo le dibjalo ka Profenseng ya Alberta ka Canada. 

11.2.    Go romelwa ga sehlopha se ka 2023 ke karabelo ya kgopelo ya tšhoganetšo go tšwa go Senthara ya Thomišano ya Makala a go Lwa le Mollo wa ka Dithokgweng ya ka Canada. Tšhomišano ye ya bohlano magareng ga Afrika Borwa le Canada ke bohlatse bja dikamano tše tiilego magareng ga dinaga tše tše pedi gape le go tsenya letsogo ga Afrika Borwa tabeng ya go lota tikologo go se na gore ke karolo efe ya lefase yeo e amilwego ke tšhošetšego ya tikologo. 

12.    Dipapadi tše Ikgethilego tša Diolimpiki tša Lefase tša Selemo 

12.1.   Sehlopha sa Afrika Borwa se tšwela pele go phagamiša folaga ya naga Dipapading tše Ikgethilego tša Diolimpiki tša Lefase tša Selemo tša 2023 ka Berlin, Germany go tloga ka la 17 go fihla ka la 25 Phupu 2023. Sehlopha sa Afrika Borwa se na le dibapadi tše 64 le bahlahli ba 21 bao ba phenkgišanago kgahlanong le dibapadi tše 7 000 go tšwa dinageng tše 180. Bona ke dithwadi tšeo di emetšego naga ya rena gomme ebile ke bohlatse bja maatla ao motho a nago le ona ge a ikemišeditše. 

B.    Diphetho tša Kabinete 

1.    Tumelelo ya Afrika Borwa ya Tshepedišo ya Semmušo ya Kopano ya Dikgahlego tša Boditšhabatšhaba ka Didirišwa tša Ditimela go Merero ye Ikgethilego yeo e Nepilego Dinamelwa tša go Sepela Seporong ya Luxembourg 

1.1.    Kabinete e dumeletše go išwa ga Luxembourg Rail Protocol Palamenteng gore e yo fetišwa. Luxembourg Rail Protocol e hlohleletša kgolo ya ikonomi ka go matlafatša thekgo ya mašeleng ya lekala la praefete ka indasetering ya ditimela. 

1.2.    Luxembourg Rail Protocol e tlišitšwe ke katlego ya Kopano ya Cape Town ya mabapi le Dikgahlegelo tša Boditšhabatšhaba ka ga Didirišwa tša Dinamelwa yeo e ilego ya swarwa ka 2007. Afrika Borwa e saenne tshepedišo ye ya semmušo ka 2022 bjalo ka taetšo ya ka fao naga e ikemišeditšego ka gona ge go etla mpshafatšong ya mošomo wa ditimela. 

C.    Go Thwalwa 

Batho ka moka bao ba thwetšwego mešomong mangwalo a bona a dithuto a tla tiišetšwa le go netefatšwa ka maleba.

1.    Morena Evert Potgieter bjalo ka Hlogo ya Ditšhelete ka Property Practitioners Regulatory Authority. 
2.    Morena Sandile Psychology Mkhize bjalo ka Mohlankediphethiši wa Magalies Water (konteraka e okeditšwe).

3.    Maloko a Agricultural Research Council: 
(a)    Mme Joyene Isaacs (o thwetšwe leswa);
(b)    Ngaka Poncho Mokaila (o thwetšwe leswa);
(c)    Ngaka Jonty Tshipa;
(d)    Morena Neo Harrison Masithela;
(e)    Mme Clarinda Elizabeth Simpson;
(f)    Ngaka Hilke Maartens;
(g)    Morena Goodman Gcaba (o thwetšwe leswa);
(h)    Ngaka Troy Govender; 
(i)    Ngaka Konanani Liphadzi (o thwetšwe leswa);
(j)    Ngaka Pieter Naude Malan (o thwetšwe leswa); le
(k)    Ngaka Owen Horwood.

4.    Go tlatšwa ga dikgoba tša mošomo ka Cross-Border Road Transport Agency: 
(a)    Mme Bukeka Mahlutshana; le
(b)    Morena Leroy Nsibande. 

5.    Go tlatšwa ga dikgoba tša mošomo ka go Boto ya South African Civil Aviation Authority: 
(a)    Moadfokeiti Mpati Lebakeng; le 
(b)    Morena Tshepo Peege. 

D.    Melaokakanywa 

1.    Sethalwa sa Molaokakanywa wa Manyalo wa 2022 


1.1.    Kabinete e dumeletše go phatlalatšwa ga Sethalwa sa Molaokakanywa wa Manyalo wa 2022 gore setšhaba se fane ka ditshwayatshwayo go wona. 

1.2.    Molaokakanywa wo o phethagatša White Paper on Marriages in South Africa yeo e dumeletšwego ke Kabinete ka Hlakola 2022. Molaokakanywa wo o fa Kgoro ya Merero ya Selegae maatla a go hlama Molao wo tee wa Manyalo wa naga. 

1.3.    Molaokakanywa wo o lebeletše go netefatša gore manyalo ka moka a phethwa go ya le ka dikokwane tša tekatekano, go se kgetholle le seriti sa motho bjalo ka ge go boletšwe ka gare ga Molaotheo wa Riphaboliki ya Afrika Borwa wa 1996. 

1.4.    Sethalwa se sa Molaokakanywa se dumelela MaAfrika Borwa le badudi ba bangwe ba ka nageng ba bong ka mehuta ya bjona, mmogo le ditumelo le ditšo tša go fapafapana, go tsenela dikamano tša lenyalo go ya le ka dikokwane tša Molaotheo. 

1.5.    Molaokakanywa wo o hlalosa mekgwa ya go thibela dikamano tše bjalo ka go nyalwa ga bana gape le manyalo ao a phethagatšwago molekani wa bobedi a sego go fao. 

2.    Molaokakanywa wa Bosetšhaba wa Etšensi ya Mananeokgoparara a Meetse (NWRIA) wa 2022

2.1.    Kabinete e dumeletše go išwa ga sethalwa sa Molaokakanywa wa NWRIA Palamenteng. Molaokakanywa wo o šišinya go hlongwa ga NWRIA gore e tle e rwale maikarabelo a peakanyo, thekgo ya mašeleng le tlhabollo ya mananeokgoparara a meetse a naga. E tlo rwala gape le maikarabelo a tlhokomelo ya mananeokgoparara ao a lego gona a meetse. 

2.2.    Etšensi ye e tlo netefatša gore go ba le kabo ya meetse yeo e swarelelago, ya go lekalekana ebile ya go tshepagala go sepelelana le maitlamo a semolaotheo a phihlelelo ya meetse gape le go hlola tikologo yeo e bolokegilego ya bophelo bjo bobotse. E tlo hlongwa bjalo ka Setheo sa Setšhaba ka tlase ga Šetulu 2 ya Molao wa Taolo ya Ditšhelete tša Setšhaba wa 1999 (Molao 1 wa 1999). Etšensi ye e tlo tšea maikarabelo ao gabjale a rwelwego ke Trans-Caledon Tunnel Authority. 

3.    Molaokakanywaphetošwa wa Tlhalano wa 2023 

3.1.    Kabinete e dumeletše go išwa ga sethalwa sa Molaokakanywaphetošwa wa Tlhalano wa 2023 Palamenteng. 

3.2.    Molaokakanywa wo o fetoša Molao wa Tlhalano wa 1979 (Molao wa bo 70 wa 1979) gore o kgone go tla ka mekgwa ya go šireletša boitekanelo bja bana goba bana bao ba belegetšwego ka manyalong a Muslim. Diphetošo tše di nepile gape go kgontšha kabo ya ditseka ge lenyalo la SeMuslim le fedišwa; go kgontšha gore dikholego tša gore motho ke monna ka lenyalong la SeMuslim di fedišwe. 

3.3.    Ka Phupu 2022, Kgorotsheko ya Molaotheo e hweditše gore Molao wa Tlhalano, ka sebopego sa wona sa gabjale, ga o sepelelane le Molaotheo ka ge o sa akaretše manyalo a SeMuslim. Kgorotsheko e hweditše gore karolo ye ya Molao wa Tlhalano ga e sepelelane le Molaotheo ka ge e kgetholla kgahlanong le bana ba batswadi bao ba nyalanego le ba batswadi bao ba sa nyalanago. 

4.    Molaokakanywaphetošwa wa Sekhwama sa Tsošološo ya Afrika le Thomišano ya Boditšhabatšhaba (ARF) 

4.1.    Kabinete e dumeletše go phatlalatšwa ga sethalwa sa Molaokakanywaphetošwa wa ARF gore setšhaba se fane ka ditshwayatshwayo go wona. Maikemišetšo a Molaokakanywa wo ke go fetoša Molao wa ARF (Molao wa bo 51 wa 2000). Diphetošo tše di ra gape gore ARF bjale e tlo bitšwa Etšensi ya Tšhomišano ya Tlhabollo ya Afrika Borwa. Etšensi ye e tlo šoma bjalo ka sedirišwa sa go laola, go thekga le go nolofatša tšhomišano le thušo ya tša tlhabollo ya Afrika Borwa. 

4.2.    ARF e bohlokwa tabeng ya go tšweletšapele dikgahlego le mehola ya bosetšhaba ya Afrika Borwa, Tsošološo ya Afrika le go hlama lefase leo le loketšego bohle. 

4.3.    ARF e bohlokwa gape go Afrika Borwa ka ge e matlafatša tšhomišano magareng ga naga ya borena le dinaga tše dingwe, kudu dinaga tša Afrika, ka tšweletšopele ya demokrasi, pušo ye botse, thibelo le tharollo ya dithulano, tlhabollo le tsentšhogare ya leago le ikonomi, thušo ya batho le tlhabollo ya merero ya bašomi. 

5.    Tša gabjale mabapi le go kgethwa leswa ga Afrika Borwa go ba Leloko la Lekgotla la Boditšhabatšhaba la Mekgatlo ya Difofane

5.1.    Kabinete e lemogile go kgethwa leswa ga Afrika Borwa go ba Leloko la Lekgotla la Boditšhabatšhaba la Mekgatlo ya Difofane. 

E.    Ditiragalo tšeo di sa Tlago 

1    Kgwedi ya Mandela 


1.1    Afrika Borwa mmogo le lefase ka bophara, ka Mosegamanye, e tla keteka Kgwedi ya Mandela ka tlase ga moemo wo o rego “Klaemete, Dijo le Bodulammogo”. Ka kgwedi ye, MaAfrika Borwa a keteka bophelo bja Mopresidente wa pele, Nelson Mandela, bohwa bja gagwe, le go thuša go fetola ditšhaba tša borena gore e be tše dikaone, maitekelo ao a tsenyago letsogo tabeng ya go lwa le bohloki le go se lekalekane. 

1.2    Kabinete e hlohleletša MaAfrika Borwa ka moka go šomiša kgwedi ye go dira se sengwe seo se tlo tlišago phapano ka ditšhabeng tša bobona le go netefatša gore re aga Afrika Borwa yeo e bego e nyakwa ke Tata. 

2    Samiti ya Tumelelano ya Semmušo ya Thekgo ya Ditšhelete 

2.1    Mopresidente Ramaphosa o tla re ka la 22 le 23 Phupu 2023 a kgatha tema ka samiting ya tumelelano ya semmušo ya thekgo ya ditšhelete ye mpsha ka France. 

2.2    Afrika Borwa e tla bolela ka ditaba tše bjalo ka mpshafatšo ya ditheo tša ditšhelete tša makala a go fapafapana, mathata a sekoloto, mokgwa woo o fapanego wa thekgo ya mašeleng, makgetho a boditšhabatšhaba le ditokelo tše ikgethilego tša mabapi le go ntšha tšhelete. 

3    Khonferentshe ya Lekgotlakemedi la Barutwana (RCL) 

3.1    Khonferentshe ya RCL e tlo swarwa ka la 29 le 30 Phupu 2023 Yunibesithing ya Pretoria ka nepo ya go aga le go matlafatša karolo yeo e ralokwago ke di-RCL ka dikolong. 

3.2    Khonferentshe ya ngwaga wo e tlo bea šedi ya yona tabeng ya go matlafatša barutwana, go hlatha dinyakwa tša barutwana le go kaonafatša mošomo wa di-RCL. Ye ke polatefomo e bohlokwa bakeng sa go hlabolla boetapele bja ka moso bja naga. 

4    Thonamente ya Mogopo wa Lefase wa Kgwelentlatlana ya 2023 

4.1    Ka matšatši a 36 ao a šetšego gore Mogopo wa Lefase wa Kgwelentlatlana wa 2023 o thome ka Cape Town International Convention Centre go tloga ka la 28 Mosegamanye go fihla ka la 6 Phato 2023, Kabinete e lebogile MaAfrika Borwa ka moka ka kamogelo ya bona ye borutho, ya Botho, go sehlopha seo se bego se ralala le naga ka bophara se laetša sebjana sa Mogopo wa Lefase.

4.2    Go ralala ga sebjana ke karolo ya dipeakanyo tša papadi ya mathomo ya go bula thonamente. Go ralala ga sebjana go thomile ka KwaZulu-Natal gomme go tlo ya ka Gauteng, Mpumalanga, Limpopo, Leboa Bodikela, Freistata, Kapa Leboa le ka Kapa Bohlabela. 

5    Banyana Banyana ba leba Mogopong wa Lefase wa Basadi wa FIFA 

5.1    Legatong la setšhaba, Kabinete e lakaletša sehlopha sa kgwele ya maoto sa basadi, Banyana Banyana, mahlatse le mahlogonolo ge se itokišetša go tloga ka Labohlano la 23 Phupu 2023 se lebile diphadišanong tša Mogopo wa Lefase wa Kgwele ya Maoto ya Basadi wa FIFA yeo e tlo swarelwago ka Australia le New Zealand ka Mosegamanye. 

5.2    Go raloka ga sehlopha ka dithonamenteng tša go fapafapana go tlišitše šedi ya lefase go tlhabollo ya kgwele ya maoto ya basadi ka Afrika Borwa, bjalo ka karolo ya boimatlafatšo le matlafatšo ya basadi setšhabeng ka mo nageng. 

F.    Melaetša 

1.    Ditebogišo 


Kabinete e rometše ditebogišo le go akela mahlatse le mahlogonolo go:

- Baraloki ba thenese ya setulomaotwana ba MaAfrika Borwa, Donald Ramphadi le Kgothatso Montjane bao ba bilego bafenyi ba Grand Slam ka magorong a bona a go fapafapana thonamenteng ya maemo a godimo ya Roland Garros ka France. 

- Bafenyi ka moka ba Lebelotelele la Comrades la 2023 mmogo le bakitimi ba bangwe bao ba kgathilego tema ka lebelong le letelele la go theoga go tloga Pietermaritzburg go ya Durban. Re lebogiša Tete Dijana le Gerda Steyn ga se ba thopa feela mabelo a banna le basadi ka go latelana, efela ba robile le direkoto tša lebelo la go theogela go bobedi mabelo a banna le basadi. 

- Tebogo yeo e ikgethilego le yona e lebišwa go modudi wa Limpopo, Tate Johannes Mosehla yoo, ka mengwaga ye 81, a bilego yena motho yo motaalataala yoo a tsenetšego lebelo la Comrades. Ka Kgwedi ya Baswa, MAfrika Borwa a mengwaga ka moka a ka ithuta ka bohlokwa le mohola wa go phela bophelo bja go ihlokomela go tšwa go motšofadi yo. 

- Kabinete e reta gape le Nomhle Ngwenya ge a bile yena motho yo monnyanennyane ebile e le mosadi wa mathomo wa mothomoso go hwetša lengwalo la thuto la PhD go tšwa legorong la saense ka Wits a na le mengwaga ye 25 feela. 

- Mme P Khoza yoo a ilego a kgethwa go ba Mopresidente wa ICAO Assembly ya bo 42 yeo e bego e swerwe ka la 27 Lewedi go fihla ka la 7 Diphalane 2022 ka Montreal, Canada. 
 

2.    Matshidišo 

Kabinete e rometše matshidišo go ba malapa le bagwera ba:

- Leloko la Palamente, Mme Tina Joemat-Pettersson, yoo e bego e le Modulasetulo wa Komiti ya Photefolio ya Maphodisa ka Sebokeng sa Maloko a Palamente, gomme peleng a šomilego bjalo ka Tona ya Temo, Dithokgwa le Boreahlapi gape le Tona ya Enetši. O šomile gape bjalo ka Molekgotlaphethiši wa Thuto ka Kapa Leboa. O be a le gape leloko la Komitiphethiši ya Bosetšhaba ya African National Congress (ANC) le Lliki ya Basadi ya ANC. Molwelatokologo wa United Democratic Front. 

- Kgoši Kgagudi Kenneth Sekhukhune, Kgoši ya Marota Mohlaletse, Hlabirwa ‘a Bauba ebile e le moswarelakgoši wa nako ye telele wa Bogoši bja Bapedi. Mantšu a tlhobošo a Kabinete a lebišwa go Lapa la Mošate le Bapedi ka moka e le ge dipeakanyo tša mafelelo di direlwa poloko ya Moswarelakgoši. 

- Mohlahli wa peleng wa Bafana Bafana wa mahlwaadibona, Clive Barker yoo a thušitšego sehlopha se go thopa Mogopo wa Dinaga tša Afrika wa 1996, woo o bego swaretšwe ka mo nageng la mathomothomo. 
 

Dipotšišo:
Morena Michael Currin – Seboleledi sa Kabinete sa Motšwaoswere 
Mogala: 082 462 7896

 Union Building